W wodzie pochodzącej ze studni można spodziewać się wielu zanieczyszczeń: żelaza, manganu, amoniaku, związków organicznych, bakterii. Mało kto jednak spodziewa się w wodzie azotanów. Czy te związki są szkodliwe dla zdrowia? Skąd się biorą i jak je usuwać?

Skąd się biorą azotany?

Jak się okazuje, azotany to naturalnie występujące jony. Zazwyczaj powstają w wyniku procesu nitryfikacji lub procesu mineralizacji materii organicznej.

Do wody azotany mogą przedostawać się choćby ze ściekami komunalnymi czy przemysłowymi. Mają tendencję do przedostawania się nawet do najgłębszych warstw wodonośnych. Z tego powodu problem może występować zarówno w studniach kopanych jak i głębinowych.

Co ciekawe, na występowanie dużych stężeń azotanów w wodzie najbardziej narażone są tereny rolnicze, a to z powodu nadużywania środków chemicznych i nawozów sztucznych stosowanych do uprawy pól. Ten problem nasila się na przestrzeni lat. Azotany, jak i inne niekorzystne dla zdrowia substancje przenikają do gleby już zaraz po rozpylaniu nawozów.

Czy azotany są szkodliwe dla ludzkiego zdrowia?

Można znaleźć wiele źródeł mówiących o tym, że azotany są szkodliwe dla zdrowia. Nie chodzi tu tylko o szkodliwość bezpośrednią. Często mogą prowadzić do ciężkich chorób ,jeśli dojdzie do ich powiązania z innymi substancjami lub poprzez przekształcanie się w o wiele groźniejsze dla zdrowia azotyny.

Warto pamiętać, że azotany występują nie tylko w wodzie. Spożywamy je wraz z warzywami, owocami, mięsem, a związki odkładają się w organizmie w coraz większych ilościach. Następnie są przekształcane we wspomniane już azotyny.

Badania potwierdzają, że azotany mają działanie kancerogenne. Osoby spożywające duże stężenia tej substancji są w grupie podwyższonego ryzyka zachorowań na nowotwór żołądka i przewodu pokarmowego.

Potwierdzono wiele przypadków, w których to właśnie azotyny spowodowały niedotlenienie krwi oraz uszkodziły hemoglobinę. Tu można wspomnieć również o schorzeniu o trudnej nazwie, czyli methemoglobinemii. Ta choroba, zwana również sinicą występuje najczęściej u niemowląt oraz małych dzieci, jednak są znane przypadki zachorowań również przez osoby dorosłe. Jest to przypadłość wywoływana bezpośrednio przez nadmiar azotanów oraz azotynów.

Jakie jeszcze szkody mogą powodować azotany? Problemy z tarczycą, przyrostem wagi ciała, problemy z przyswajaniem odpowiedniej ilości witamin.

Jakie są normy?

Rozporządzenie Ministra Zdrowia wystosowane w związku z normami jakości wody przeznaczonej do spożycia dopuszcza maksymalne stężenie azotanów w wodzie na poziomie 50 mg na litr wody. Azotyny nie powinny przekraczać 0,5 mg/l.

Opisując maksymalne stężenia azotanów nie należy pomijać dopuszczalnych norm znajdujących się w pożywieniu. Otóż WHO określa maksymalne stężenie azotanów w jedzeniu na 0,1 mg na każdy kilogram masy ciała. Jako ciekawostkę można dodać, ze duże stężenia azotanów znajdują się na przykład w nowalijkach, w tym też w sałacie.

Jak usuwać azotany?

Istnieje kilka metod na usuwanie azotanów z wody. Można tego dokonać na drodze:

• Wymiany jonowej
• Odwróconej osmozy
• Metodami biologicznymi

Jakich urządzeń do usuwania azotanów używać?

Warto jeszcze przyjrzeć się konkretnym rozwiązaniom pozwalającym na uporanie się z azotanami w wodzie. Są to produkty różniące się pod względem działania, gabarytów oraz ceny. Dzięki takiemu zróżnicowaniu każdy może znaleźć i dobrać coś dla siebie.

Wymiana jonowa

Wymiana jonowa to jeden z najpopularniejszych sposobów usuwania azotanów na terenie całego gospodarstwa domowego.

Redukcji azotanów można dokonać na specjalnych żywicach, których skład został zaprojektowany w taki sposób, że jony NO3- są wymieniane na Cl-. Takie złoże składa się z wysoce selektywnych anionitów.

Dodatkowym plusem żywicy jonowymiennej jest fakt, że jeśli w wodzie występują siarczany, również zostaną usunięte.

Urządzenia do usuwania azotanów ze specjalną żywicą jonowymienną działają na takiej samej zasadzie co zmiękczacze wody. Są regenerowane za pośrednictwem soli tabletkowanej.

Dobrym przykładem urządzenia do usuwania azotanów jest seria polskiej marki Ecoperla Nitratower z Ecoperla Smart System. Jest to system zapewniający niższe koszty eksploatacji.

Odwrócona osmoza

Nie od dziś wiadomo, ze systemy odwróconej osmozy to jedne z najdokładniejszych systemów filtracyjnych. Usuwają z wody około 90% zanieczyszczeń, w tym właśnie azotanów.

Należy pamiętać, że odwrócona osmoza to filtr podzlewozmywakowy. Dzięki niemu uzyskamy wodę pitną, do gotowania, ekspresów do kawy. Jest to dobry sposób na filtrację punktową, czyli dobry sposób, jeśli nie ma szans na montaż urządzenia do usuwania azotanów na cały dom.

Metody biologiczne

Ta metoda jest stosowana przy dużych inwestycjach. O co w niej dokładnie chodzi? W tym procesie wykorzystywana jest redukcja przy wykorzystywaniu procesów biologicznych.

Często stosowanym procesem biologicznym jest denitryfikacja. Azotany przeprowadzane są do postaci wolnego azotu.

Do tego procesu stosuje się specjalne złoża filtracyjne, na których powierzchni rozwijają się bakterie zwalczające azotany.

Upewnij się, że nie masz azotanów w wodzie

Najlepszym sposobem na upewnienie się, że w Twojej wodzie nie ma azotanów jest zlecenie analizy wody ze studni. Warto ją wykonać zwłaszcza, jeśli zamieszkujesz tereny rolnicze. Jeśli badania wykażą przekroczenie, zgłoś się do nas! Na pewno razem poradzimy sobie z tym problemem.